Zoals in de vorige artikelen al beschreven, moeten palletstellingen voldoen aan het bouwbesluit, en daardoor aan de Eurocodes incl. Nederlandse Bijlagen. Fabrikanten kunnen aantonen dat ze daar aan voldoen door te verklaren cq. te laten zien dat ze alle berekeningen en testen uit de Eurocodes en Nederlandse Bijlagen als grondslag voor de constructie hebben gebruikt.
Een 'eenvoudiger' manier is om te verklaren dat gebruik is gemaakt van de juist daarvoor geschreven NEN-EN 15512 in combinatie met NEN 5056 als specificatie voor de Nederlandse markt.
NEN 5056 bevat veel informatie die niet zo relevant is voor de eindgebruiker. Zaken als testmethoden, traagheidsmomenten en dergelijke zijn van belang voor de fabrikant. Één onderwerp is echter wel van belang. De Belastingsfactoren.
Belastingsfactoren in NEN 5056
In de Europese Norm NEN-EN 5056 wordt de uitzondering voor Nederland beschreven voor wat betreft de veiligheidsmarges waarmee een fabrikant in Nederland dient te rekenen. Er is sprake van een uitzonderingssituatie in Nederland omdat palletstellingen hier onder het bouwbesluit vallen. Allereerst betekent dit dat palletstellingen ontworpen moeten zijn op een levensduur van 50 jaar. Daarnaast komen de RC-waardes (betrouwbaarheidsklassen) en de gebruiksfactor om de hoek kijken.
Laten we het daarom maar eens stap voor stap bekijken.
Variabele belasting op Europees niveau in NEN-EN 15512
De pallets die jij in je palletstelling zet zijn variabele lasten. De gewichten per pallet variëren en de palletstelling waar ze in komen te staan worden gedurende de tijd belast met jouw pallets. Soms wel, soms niet, en niet op dezelfde plek. Vandaar dat het een variabele belasting is.
In de Europese norm NEN-EN 15512 wordt gesteld dat moet worden gerekend met een veiligheidsfactor 1.4. Vrij vertaald: De palletstelling moet geschikt zijn voor 1,4 x het werkelijk palletgewicht.
Wij zien regelmatig dat fabrikanten stellen te voldoen aan de Euronorm voor wat betreft de belastingen en veiligheid waarmee gerekend is. Meestal bedoelen ze daarmee dat rekening is gehouden met een veiligheidsfactor van 1.4. Dat is voor een groot deel van Europa prima.
Maar niet voor Nederland.
NEN 5056 – Bepaling van de juiste RC-klasse van je magazijn
Zoals eerder gezegd valt een palletstelling onder het bouwbesluit en zijn de Eurocodes voor ontwerp van toepassing. Daar komen de Reliability Classes (RC) om de hoek kijken. Deze RCs (Betrouwbaarheidsklassen) leiden in NEN 5056 tot de belastingsfactor die gehanteerd moet worden voor variabele lasten.
Er zijn drie RC-klassen en daarbij horen binnen de genoemde norm de volgende factoren:
- RC1 : Belastingsfactor voor veranderlijke belasting = 1,35
- RC2 : Belastingsfactor voor veranderlijke belasting = 1,50
- RC3 : Belastingsfactor voor veranderlijke belasting = 1,65
Welke RC klasse is wanneer van toepassing?
- RC1 is het minimum voor welke palletstelling hoger dan 3 meter dan ook.
- RC2 dient volgens NEN 5056 gebruikt te worden als je magazijn toegankelijk is voor personen die niet tot het bedieningspersoneel behoren, óf als er meer dan 5 personen betrokken kunnen raken bij een calamiteit in het gebied waar de stellingen staan. Het aantal personen dat werkzaam is een aangrenzend orderverzamelgebied telt ook mee in deze bepaling. Je begrijpt dat in vrijwel alle grotere magazijnen meer dan 5 personen in of om het stellingebied werkzaam zijn. Dat betekent dat je al heel snel moet rekenen met een belastingsfactor van 1,5 volgens NEN 5056, wat al hoger is dan de belastingsfactor volgens NEN 15512 (1,4)
- RC3 is de zwaarste klasse en dient te worden toegepast bij opslag van gevaarlijke stoffen waarbij de kans bestaat dat meer dan 50 personen ernstig letsel oplopen in geval van een calamiteit.
De Gebruiksfactor: De tweede factor die volgens NEN 5056 moet worden toepast
Naast de RC-klasse is er ook een gebruiksklasse. Die ziet op de apparatuur waarmee je de goederen in- en uitslaat in de stellingen. Met andere woorden: De magazijntruck die je gebruikt heeft invloed op de zwaarte van je stellingen. Dat is ook wel logisch. De kans dat je met een heftruck zonder inductiegeleiding tegen je frames of liggers stoot is groter dan wanneer die heftruck over inductiegeleiding rijdt.
We gaan er even vanuit dat je geen hefkraan gebruikt (raadpleeg daarvoor NEN 5056), maar een magazijntruck. Daarbij maakt de norm onderscheid in een standaard magazijntruck of een truck die tussen de stellingen over een inductielijn rijdt, of tussen railgeleiding. De risico’s in de tweede situatie zijn als gezegd lager, waardoor de zogenaamde gebruiksfactor ook lager is
- Voor standaard magazijntrucks reken je met een gebruiksfactor van 1,25
- Voor rail- of inductiegeleide trucks met een factor van 1,15
Wat is nu de veiligheidsfactor waar een fabrikant mee moet rekenen?
De veiligheidsfactor voor de belasting door pallets, en de invloed van magazijntrucks, die een fabrikant in Nederland volgens NEN 5056 in acht moet nemen is het product van de belastingsfactor en de gebruiksfactor.
Voorbeeld
In Nederland komen magazijnen met niet-geleide heftrucks het meeste voor, alsmede magazijnen waar meer dan 5 personen werkzaam zijn.
De veiligheidsfactor voor de fabrikant wordt in dat geval dus: 1,5 (RC2) x 1,25 = 1,875
Is vrij vertaald een veiligheidsmarge van 87,5% in de constructie, ten opzichte van de 40% (1,4) die we in NEN-EN 15512 zagen en die in veel andere landen wordt gebruikt.
Wat betekent dat voor jou als afnemer?
Het betekent vooral dat je bij de aanschaf van nieuwe palletstellingen goed moet opletten. Een aantal fabrikanten wijst het gebruik van NEN 5056 af, en rekent dus ook niet met RC-klassen en gebruiksklassen op de manier die daar is omschreven.
Het zou dus zo maar kunnen zijn dat je offertes ontvangt voor je nieuwe magazijn waarbij de ene fabrikant rekent met veiligheidsfactor 1,4 en de andere fabrikant met 1,875. (Die 1,4 zul je niet vaak tegenkomen in offertes trouwens. Er worden andere woorden voor gebruikt).
De aanbieder met factor 1,4 heeft veel minder staal nodig voor dezelfde inrichting. En is dus goedkoper.
Toch weer terug bij het bouwbesluit
Als eindgebruiker ben jij echter verantwoordelijk voor de materialen die je inkoopt.
Ons advies zou zijn: Laat iedere fabrikant als onderdeel van zijn offerte schriftelijk verklaren dat ze op de hoogte zijn van het Nederlandse bouwbesluit en dat ze volledig voldoen aan de eisen uit het bouwbesluit. Welke normen er ook over tafel komen: Het bouwbesluit en het arbeidsomstandighedenbesluit zijn verplicht om te hanteren bij de levering en bouw van magazijninrichting.
Meer weten?
Meer weten over normeringen van palletstellingen? We kunnen je er nog veel meer over vertellen. Stuur een berichtje naar [email protected] of bel 035-3031354
